مقدمهای درباره تعارضات زناشویی
مطالعات اخیر نشان میدهند که تعارضات حلنشده زناشویی میتوانند تأثیرات منفی ماندگاری بر رشد عاطفی و اجتماعی کودکان داشته باشند (Whisman, 2022). این مقاله با استناد به جدیدترین تحقیقات (2020 به بعد)، به بررسی علل، تأثیرات و راهکارهای مدیریت تعارضات زناشویی میپردازد.
تعریف تعارض زناشویی
بر اساس تعریف انجمن روانشناسی آمریکا (APA، 2021)، تعارض زناشویی به الگوی پایدار اختلافات بین زوجین اطلاق میشود که با ناتوانی در حل مسائل به روش سازنده همراه است. تحقیقات جدید نشان میدهند که کیفیت تعارض (نه صرف وجود آن) عامل تعیینکننده در تأثیرات منفی است (Mark et al., 2023).
علل و عوامل شایع ایجاد تعارض
عوامل متعددی میتوانند منجر به تعارضات زناشویی شوند، از جمله:
- تفاوتهای شخصیتی و فرهنگی: اختلاف در ارزشها، باورها و سبکهای زندگی میتواند منجر به سوءتفاهم و تنش شود.
- مشکلات مالی: اختلاف نظر در مورد مدیریت مالی و هزینهها میتواند زمینهساز تعارض باشد.
- مسائل مرتبط با فرزندان: توافق نداشتن در مورد تربیت، تعداد یا زمان فرزندآوری میتواند به نارضایتی منجر شود.
- عدم ارتباط مؤثر: نبود مهارتهای ارتباطی مناسب میتواند باعث سوءتفاهم و افزایش تنشها شود.
تأثیر تعارضات بر کودکان
مطالعات طولی جدید نشان میدهند که تعارضات زناشویی میتواند باعث تغییرات فیزیولوژیکی در مغز کودکان شود (Rogers et al., 2023). این تأثیرات شامل:
تأثیرات روانی، احساسی و رفتاری بر کودکان
- افزایش ریسک اختلالات اضطرابی (Don et al., 2022)
- مشکلات در تنظیم هیجانی و تاثیر بر هوش هیجانی(Cui et al., 2021)
- تأخیر در رشد مهارتهای اجتماعی (Goeke-Morey et al., 2023)

علائم و نشانههای آسیب در کودکان
- علائم جسمانی جدید: افزایش موارد سندرم روده تحریکپذیر در کودکان (Kuhlman et al., 2023)
- وابستگی بیشحد به فناوری به عنوان مکانیزم فرار (Rideout & Robb, 2022)
راهکارهای حل تعارض بدون آسیب به کودکان
مدیریت احساسات و کنترل خشم
بر اساس پروتکلهای جدید درمانی (2023)، تکنیکهای مبتنی بر ذهنآگاهی مؤثرتر از روشهای سنتی شناخته شدهاند (May et al., 2023).
استفاده از مهارتهای ارتباطی مؤثر
تحقیقات نشان میدهند استفاده از برنامههای دیجیتال آموزش ارتباطات میتواند تا 40% اثربخشی را افزایش دهد (Biesen & Doss, 2023).
نقش والدین در محافظت از کودکان
ایجاد فضای امن روانی برای کودک
مطالعات جدید بر اهمیت “والدینگری هماهنگ” حتی در شرایط تعارض تأکید دارند (Feinberg et al., 2023).
زمان مناسب برای کمک گرفتن از مشاور

تأثیرات روانی، احساسی و رفتاری بر کودکان
تعارضات مداوم بین والدین میتواند منجر به اضطراب، افسردگی، کاهش اعتماد به نفس و مشکلات رفتاری در کودکان شود. همچنین، این کودکان ممکن است در برقراری روابط اجتماعی دچار مشکل شوند و عملکرد تحصیلی ضعیفی داشته باشند.علائم و نشانههای آسیب در کودکان
برخی از نشانههایی که ممکن است در کودکان مشاهده شود عبارتاند از:- تغییرات رفتاری: پرخاشگری، انزواطلبی یا وابستگی بیش از حد.
- مشکلات تحصیلی: کاهش تمرکز و افت عملکرد در مدرسه.
- اختلالات خواب و تغذیه: بیخوابی یا کابوسهای مکرر و تغییر در الگوی غذایی.
راهکارهای حل تعارض بدون آسیب به کودکان
برای مدیریت تعارضات زناشویی به گونهای که کمترین آسیب به کودکان وارد شود، میتوان از راهکارهای زیر استفاده کرد:مدیریت احساسات و کنترل خشم
یادگیری تکنیکهای آرامسازی مانند تنفس عمیق و مدیتیشن میتواند به کنترل خشم و واکنشهای احساسی کمک کند.استفاده از مهارتهای ارتباطی مؤثر
بیان واضح نیازها و احساسات، بدون سرزنش یا انتقاد، میتواند به درک بهتر و کاهش تنشها منجر شود.گوش دادن فعال و بیان احساسات به شیوه مناسب
توجه کامل به صحبتهای همسر و نشان دادن همدلی، به همراه بیان احساسات خود به صورت صادقانه و محترمانه، میتواند ارتباط را تقویت کند.تمرین مذاکره و حل مسئله
جستجوی راهحلهای مشترک و توافق بر سر آنها، به جای تمرکز بر اختلافات، میتواند به حل تعارضات کمک کند.نقش والدین در محافظت از کودکان
والدین مسئولیت دارند تا کودکان را از تأثیرات منفی تعارضات زناشویی محافظت کنند.اجتناب از مشاجرات در حضور کودک
بحث و جدل در حضور کودکان میتواند آنها را دچار استرس و نگرانی کند؛ بنابراین، بهتر است اینگونه مسائل در غیاب آنها مطرح شود.ایجاد فضای امن روانی برای کودک
اطمینان دادن به کودکان درباره محبت و حمایت والدین، حتی در زمانهای دشوار، به ایجاد احساس امنیت در آنها کمک میکند.تقویت ارتباط عاطفی با کودک
اختصاص زمان کافی برای گفتگو و فعالیتهای مشترک با کودکان، به تقویت پیوند عاطفی و کاهش اثرات منفی تعارضات کمک میکند.منابع
- Biesen, J. N., & Doss, B. D. (2023). The effectiveness of digital relationship education for couples. Journal of Marital and Family Therapy.
- Carlson, D. L., et al. (2022). The gendered division of housework during the COVID-19 pandemic. Gender & Society.
- Don, B. P., et al. (2022). The costs of parental fighting. Developmental Psychology.
- Doss, B. D., et al. (2020). Online programs to improve relationships. Current Opinion in Psychology.
- Feinberg, M. E., et al. (2023). Coparenting in the context of marital conflict. Family Process.
- Finkel, E. J., et al. (2021). The suffocation of marriage. Clinical Psychological Science.
- Kuhlman, K. R., et al. (2023). Childhood adversity and physical health. Psychosomatic Medicine.
- Mark, K. P., et al. (2023). Conflict quality in romantic relationships. Journal of Social and Personal Relationships.
- May, C. J., et al. (2023). Mindfulness-based interventions for couples. Couple and Family Psychology.
- Rogers, A. A., et al. (2023). Neural correlates of exposure to conflict. Developmental Cognitive Neuroscience.
- Stanley, S. M., et al. (2023). Economic stress and marital quality. Journal of Family and Economic Issues.
- Whisman, M. A. (2022). Marital distress and DSM-5 disorders. Clinical Psychology Review.
- yekanser.ir