والدگری سمی: 10نشانه والدین سمی و روش های اصلاح آن

رهایی از اثرات والدین سمی

رهایی از اثرات والدین سمی یک فرآیند پیچیده و گاهی طولانی است که نیاز به زمان، تلاش و پذیرش شخصی دارد. در کتاب «والدین سمی»، سوزان فوروارد به ارائه راهکارهایی برای کمک به افراد جهت رهایی از این اثرات و بهبود سلامت روانی خود پرداخته است. در اینجا، مراحل مختلف این فرآیند و روش‌هایی که می‌تواند به فرد کمک کند تا از زخم‌های ناشی از والدین سمی بهبود یابد، به تفصیل توضیح داده می‌شود:

1.شناخت و پذیرش اثرات والدین سمی

اولین گام برای رهایی از اثرات والدین سمی، شناسایی و پذیرش این اثرات است. بسیاری از افراد نمی‌دانند که رفتارهای والدین‌شان آسیب‌زا بوده‌اند و حتی ممکن است تا مدت‌ها اثرات منفی آن‌ها را نادیده بگیرند. اما هنگامی که فرد متوجه می‌شود که برخی از مشکلات روانی، اضطراب‌ها، مشکلات در روابط یا حتی مشکلات شغلی ناشی از تربیت سمی او هستند، می‌تواند فرآیند درمان را آغاز کند.

تمرین‌ها و راهکارها:

• فکر کردن به تجربیات گذشته: نوشتن در دفتر خاطرات و تفکر عمیق درباره تجربیات دوران کودکی و شناسایی رفتارهای آسیب‌زننده والدین.
• مراجعه به روانشناس: مشاوره با یک درمانگر می‌تواند به فرد کمک کند تا با روشن شدن گذشته‌اش، اثرات منفی والدین سمی را شناسایی کند.

2.پرداختن به احساسات سرکوب‌شده

کودکانی که تحت تأثیر والدین سمی قرار می‌گیرند، اغلب احساسات خود را سرکوب می‌کنند تا از حملات یا سرزنش‌های والدین جلوگیری کنند. این سرکوب احساسات می‌تواند به مشکلات روانی و عاطفی در بزرگسالی منجر شود. آزاد کردن این احساسات سرکوب‌شده و مواجهه با آن‌ها یکی از بخش‌های مهم رهایی از اثرات والدین سمی است.

تمرین‌ها و راهکارها:

• ابراز احساسات: صحبت کردن با یک فرد مورد اعتماد یا نوشتن نامه‌ای به والدین (حتی اگر نامه ارسال نشود) می‌تواند به آزادسازی احساسات کمک کند.
• آشنایی با هیجان‌ها: تمرین‌های خودآگاهی برای شناسایی و پذیرش احساسات و هیجان‌ها، مانند احساس خشم، ترس یا غم.
• مدیتیشن و ذهن‌آگاهی: این تکنیک‌ها می‌توانند به فرد کمک کنند تا احساسات و افکار منفی خود را شناسایی کرده و با آن‌ها کنار بیاید.

3.یادگیری مهارت‌های برقراری مرزهای سالم

والدین سمی معمولاً مرزهای نادرستی با فرزندان خود می‌گذارند یا اصلاً مرزهایی نمی‌گذارند. بنابراین، یکی از مهارت‌های اساسی که فرد باید در فرآیند رهایی از اثرات والدین سمی بیاموزد، یادگیری برقراری مرزهای سالم است. این مرزها به فرد کمک می‌کنند تا از آسیب‌های عاطفی بیشتر جلوگیری کرده و استقلال خود را بازیابد.

تمرین‌ها و راهکارها:

• آموختن گفتن “نه“: تمرین گفتن «نه» به دیگران بدون احساس گناه و ترس از طرد شدن.
• ایجاد مرزهای عاطفی و فیزیکی: مشخص کردن خطوط قرمزی که افراد نمی‌توانند آن‌ها را نقض کنند، مثلاً در مورد حریم خصوصی یا مسائل عاطفی.
• پذیرش خود و دیگران: یاد گرفتن این که پذیرش و احترام به مرزهای دیگران را تمرین کنیم، حتی اگر این مرزها از والدین یا دیگر اعضای خانواده باشند.

4.مقابله با احساس گناه و شرم

والدین سمی اغلب از احساس گناه برای کنترل فرزندان استفاده می‌کنند. این می‌تواند منجر به ایجاد احساس گناه و شرم در بزرگسالی شود، حتی زمانی که فرد هیچ تقصیری نداشته باشد. رهایی از این احساسات یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای بهبود سلامت روان است.

تمرین‌ها و راهکارها:

• شناسایی احساس گناه غیرمنطقی: بررسی این که آیا احساس گناه به‌طور معقول و منطقی است یا تنها یک الگوی یادگرفته‌شده از کودکی است.
• بخشیدن خود: تمرین پذیرش اشتباهات و پذیرش اینکه انسان‌ها حق اشتباه دارند.
• فهمیدن تفاوت میان مسئولیت‌پذیری و گناه: پذیرش مسئولیت‌پذیری برای تصمیمات خود بدون اینکه خود را بابت گذشته سرزنش کنیم.

5.بازسازی عزت نفس و اعتماد به نفس

والدین سمی معمولاً با رفتارهای خود عزت نفس فرزند را تخریب می‌کنند. بازسازی این عزت نفس یکی از اصلی‌ترین مراحل رهایی از اثرات آن‌ها است. این فرایند شامل یادگیری ارزشمند بودن، پذیرفتن خود و اعتماد به توانایی‌ها است.

تمرین‌ها و راهکارها:

• تمرینات اعتماد به نفس: فهرست کردن دستاوردهای شخصی و موفقیت‌ها و تأکید بر توانایی‌های خود.
• تمرین محبت به خود: تلاش برای مراقبت از خود و پذیرش خود به همان‌طور که هستیم.
• تمرینات تقویت عزت نفس: استفاده از جملات مثبت و تأکیدی در طول روز برای ایجاد نگرش مثبت به خود.

6.دریافت حمایت از درمانگران و گروه‌های حمایتی

درمان فردی و یا حتی شرکت در گروه‌های حمایتی می‌تواند کمک بزرگی برای رهایی از اثرات والدین سمی باشد. درمانگران می‌توانند به فرد کمک کنند تا عمیق‌تر با مسائل خود روبرو شده و راهکارهای عملی برای بهبود وضعیت خود پیدا کند.

تمرین‌ها و راهکارها:

• مراجعه به روانشناس یا مشاور: درمانگر می‌تواند به فرد در شناسایی الگوهای رفتاری منفی کمک کند و روش‌های مقابله با آن‌ها را آموزش دهد.
• گروه‌های حمایتی: پیوستن به گروه‌هایی که افراد مشابه در آن‌ها حضور دارند و تجربه‌های مشابهی را از سر گذرانده‌اند می‌تواند احساس حمایت و همدلی ایجاد کند.

7.قطع یا بهبود رابطه با والدین سمی

یکی از تصمیمات مهمی که افراد باید در فرآیند رهایی از اثرات والدین سمی اتخاذ کنند، این است که آیا باید رابطه خود را با والدین سمی قطع کنند یا آن را بهبود بخشند. این تصمیم باید بر اساس نیازهای عاطفی فرد و توانایی‌های او در برقراری مرزهای سالم گرفته شود.

تمرین‌ها و راهکارها:

• تصمیم‌گیری آگاهانه: فرد باید تصمیم بگیرد که آیا قادر به حفظ رابطه با والدین سمی است یا باید فاصله بگیرد تا سلامت روان خود را حفظ کند.
• گفتگو و برقراری مرزهای جدید: اگر فرد تصمیم به ادامه رابطه می‌گیرد، باید مرزهای جدید و روش‌های جدید ارتباطی را با والدین سمی برقرار کند.
• قطع رابطه یا کاهش تماس: در مواردی که آسیب‌ها بیش از حد است، قطع رابطه یا کاهش تماس به منظور حفظ سلامت روان ممکن است بهترین گزینه باشد.